Patient Empowerment: maar wat betekent dat?

 
 
25/08/2015
 
Volgende tekst werd overgenomen met de toestemming van MediQuality.
 
 
 
NINOVE 14/08 - "Ik lees vandaag toevallig dat patiënten in de VS graag via email en Facebook zouden communiceren met hun artsen. Dat vind ik een mooi voorbeeld van patient empowerment", zegt dr Kris Sienaert.
 
Maar wat betekent patient empowerment eigenlijk, bijvoorbeeld op het vlak van het medisch dossier ?
"De patiënt is de rechtmatige eigenaar van zijn medisch dossier, maar men raakt het niet eens over welk deel van het dossier hij al dan niet mag inkijken. Bijgevolg kan hij niks inkijken. Er zijn wel al enkele initiatieven genomen in de goede richting, maar echt happy word je er nu ook weer niet van." 
 
eHealth is een overheidsinitiatief om (beperkte) medische gegevens onderling uitwisselbaar te maken tussen zorgverleners, maar staat niet open voor de patiënt. En Vitalink wil de patiënten wel toegang geven tot die beperkte gegevens, maar dat is een initiatief van de mutualiteiten en dat is nu niet onmiddellijk een trusted third party waaraan we al onze medische gegevens willen toevertrouwen. Iedereen kent de mailings van de mutualiteiten waarbij ze diensten aanbieden voor aandoeningen waarvan ze eigenlijk niet mogen weten dat we ze hebben.
 
Het is nochtans al lang wetenschappelijk aangetoond dat patiënten die toegang hebben tot hun medische dossier een beter inzicht hebben in hun gezondheidstoestand en ook sterker geëngageerd zijn om op hun gezondheid te letten. Daarnaast zal een beter geïnformeerde patiënt vaak ook juistere beslissingen nemen als hij medische zorgen nodig heeft. Dit zal ook leiden tot beter geïnformeerde artsen.
 
80% van de medische fouten is immers te wijten aan verkeerde of ontbrekende informatie. Je zal maar een spoedarts zijn die een dringende medische beslissingen moet nemen terwijl je niet eens weet welke medicatie iemand neemt en waarvoor. Of een chirurg die een dringende ingreep moet uitvoeren zonder de voorgeschiedenis van de patiënt te kennen. Dit is dagelijkse kost in onze gezondheidszorg.
 
Patient empowerment houdt in dat de patiënt zijn eigen gezondheid actief in handen neemt en mee bepaalt wat er precies met hem gebeurt. Dat betekent ook dat hij de eigenaar is van zijn eigen medisch dossier én dat hij bepaalt wie precies welk deel van dat dossier mag inkijken. Gedaan dus met de buurvrouw die op de dienst geriatrie werkt en snel even gaat kijken waarom haar buurman opgenomen is op de dienst psychiatrie.
 
Patient empowerment betekent een shift van disease-centered naar value-based patient-centered gezondheidszorg. In het oude model staat de ziekte centraal en beslissen artsen louter en alleen op basis van hun klinische ervaring en de resultaten van verschillende medische onderzoeken.
 
In het patiënt-centered model is de goed geïnformeerde patiënt een actieve deelnemer in de organisatie van zijn eigen zorgbeleid en krijgt hij de zorgen die exact zijn afgesteld op zijn specifieke noden en wensen door middel van de juiste adviezen van zorgverleners.
 
Dit betekent uiteraard niet dat de patiënt voortaan alles zelf beslist, maar indien de aandoening niet levensbedreigend is en er meerdere behandelingsopties zijn met verschillende uitkomsten, dan kan de voorkeur van de goed geïnformeerde patiënt de behandeling wel in een bepaalde richting sturen.
 
Een goed voorbeeld hiervan is de verhoogde PSA-waarde waar een goed geïnformeerde patiënt voor de optie zou kunnen kiezen om geen verdere onderzoeken te doen. In Amerika heeft men bv.  speciale vragenlijsten ontwikkeld om de symptomen en klachten van prostaathypertrofie duidelijk te omschrijven en de patiënt én de arts toe te laten om de best mogelijke beslissing te nemen (klik hier voor meer info).
De patiënt-centered aanpak weerspiegelt zich niet louter op het vlak van informatie, maar heeft er in Amerika bv. toe geleid dat men in de toekomst bij keizersneden doorzichtige doeken gaat gebruiken om de ouders de mogelijkheid te geven de bevalling actiever betrokken te zijn bij de geboorte (klik hier voor meer info). 
 
Dr. Kris Sienaert
 
 
Dokter Kris Sienaert , 42, uit Ninove, studeerde geneeskunde,  seksuologie en huisartsgeneeskunde aan de KU Leuven en richtte naast zijn huisartsenpraktijk, een aantal data based bedrijven op waaronder Newco Health IT, LynxCare Clinical Informatics,  DNA Trading Company. Hij werkt ook als onderzoeker voor het Center for Vaccinology van de RUG én was sportarts voor de Royal football club of Ninove.
 
Bron: MediQuality. MediQuality biedt haar leden de mogelijkheid hun mening te uiten over actuele en/of medische kwesties. Deze opinies weerspiegelen de persoonlijke mening van hun auteur en vallen onder diens verantwoordelijkheid.